مقدمه:

پايگاه اطلاعات مكاني به‌عنوان يكي از مهم‌ترین اجزاء يك سيستم اطلاعات مكاني می‌باشد. پايگاه داده مكاني در مقیاس‌های مختلفي ازجمله مقياس شهري وجود دارد. اين پایگاه‌ها، در راستاي مسائل شهري فعاليت می‌نمایند. پايگاه اطلاعات مكاني شهري، جريان انتقال اطلاعات در داخل يك سازمان و بين سازمان‌های ديگر را به‌طور بنيادي تغيير می‌دهد و به‌طورکلی چنين پايگاهي فرا سازمانی است و نيازمند مشاركت تمامي دستگاه‌های اجرايي خدمت رسان شهري می‌باشد.

طراحی پایگاه داده شامل تعیین ساختار فایل‌های مکانی، سمبولوژی (رنگ، اندازه و …) ، ساختار اطلاعات توصیفی و نحوه سازمان‌دهی، ذخیره‌سازی، مدیریت اطلاعات و امنیت و … می‌باشند. به‌طورکلی اجرای این فرایند در طی مراحل ذیل اجرا می‌گردد:

شناسایی نیازمندی‌های اطلاعاتی و منابع تأمین داده‌ها و به عبارتی تعیین موجودیت‌های اطلاعاتی

اجرای عملی طراحی مدل داده

تعیین فرایندهای تبدیل، مدیریت و نگهداری داده‌ها

از قابلیت‌های يک پايگاه اطلاعاتي، مديريت اطلاعات و قابليت دستيابي به داده‌هاي مختلف آن برحسب نياز می‌باشد. در طراحي پايگاه اطلاعات در محيط GIS بر اساس تحليل نيازهاي انجام‌شده، ساختار داده‌ها بايد به‌گونه‌ای طراحي گردد که ارتباط‌های منطقي بين داده‌ها حفظ‌شده و بر اساس آن بتوان سيستم مديريت داده‌هاي موجود را پیاده‌سازی نمود. با توجه به استفاده از منابع متفاوت اطلاعاتي در تکميل داده‌هاي بانک اطلاعاتي بايد الگوريتم مديريت داده‌ها باقابلیت بازيابي و دسترسي به رکوردها و لایه‌های اطلاعاتي ساير منابع اطلاعاتي برحسب موقعيت جغرافيايي و در شرايط موردنیاز کاربر، طراحي و در محيط نرم‌افزاری بستر GIS انتخاب و پیاده‌سازی گردد.

پایگاه داده‌ها )بانک اطلاعاتی(  به مجموعه‌ای از داده‌هاي مرتبط به هم شامل:جداول، برگه‌ها، گزارش‌ها، پرس‌وجوها و اسکریپت‌ها، با ساختار منظم و سازماندهی‌شده که ایجاد می‌شوند، گفته می‌شود (DBMS) توسط یک سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها پایگاه داده‌ها تقریباً می‌تواند شامل هر نوع داده‌ای، مانند لیستی از مشترکین مجله، داده‌هاي شخصی و … یا مجموعه‌ای از تصاویر گرافیکی و برش‌های تصویري باشد. داده‌هاي پایگاه داده‌ها در رایانه‌ها با یک روش سیستماتیک به‌صورت مجموعه‌ای از رکوردها (یا تکه‌هایی از یک شناخت) ذخیره می‌شوند و مثل یک برنامه رایانه‌های می‌باشند که می‌تواند به سؤال‌های کاربر پاسخ دهند. براي ذخیره و بازیابی بهتر، هر رکورد معمولاً به‌صورت مجموعه‌ای از اجزاي دادهاي یا رویدادها سازمان‌دهی می‌گردد. بخش‌های بازیابی شده در هر پرسش به اطلاعاتی تبدیل می‌شود که براي اتخاذ یک تصمیم کاربرد دارد.

در سیستم اطلاعات جغرافیایی که مبتنی بر پایگاه داده می‌باشند، ازجمله نرم‌افزار استفاده می‌شود که امکان ذخیره Geodatabase از پایگاه داده تخصصی یا Arc GIS و بازیابی داده‌هاي جدولی، مجموعه عوارض برداري و رستري را دارا بوده و از فرمت‌های دادهاي متنوع و زیادي پشتیبانی می‌کنند. تلفیق و ترکیب انواع داده‌ها، انجام پرس‌وجوهای گوناگون و استخراج گزارش‌های متنوع از داده‌هاي موجود در پایگاه و تبدیل آن‌ها به گراف‌ها و نقشه‌های موضوعی موردنیاز امکان کمک به امر تصمیم‌گیری را فراهم می‌آورد.

DBMS به یک سیستم نرم‌افزار پیچیده تکامل‌یافته است و توسعه آن به‌طورمعمول به هزاران نفر و سال تلاش و توسعه نیاز دارد. برخی از دی. بی. ام. اس مانند Adabas، اوراکل و DB2. هدف دی. بی. ام. اس رفع نیازهای برنامه‌های کاربردی. بااین‌حال، این واقعیت است که هزینه توسعه می‌تواند مقرون‌به‌صرفه تر باشد. بااین‌حال، DBMS همیشه راه‌حل بهینه    دارد: در برخی مواردDBMS ممکن سربار غیرضروری را معرفی کند. نمونه‌های بسیاری از سیستم‌های که با استفاده از پایگاه داده‌های خاص وجود دارد. یک مثال رایج سیستم ایمیل است: سیستم‌های ایمیل طراحی‌شده است برای بهینه‌سازی مدیریت پیام‌های ایمیل، و نیازی بخش قابل‌توجهی از قابلیت DBMS است. بسیاری از بانک‌های اطلاعاتی نرم‌افزار برنامه‌ای است برای دسترسی به پایگاه داده از طرف کاربران نهایی، بدون قرار دادن رابط DBMS به‌طور مستقیم. برنامه نویسان نرم‌افزار ممکن است یک پروتکل سیم به‌طور مستقیم، و یا به‌احتمال‌زیاد از طریق یک رابط برنامه‌نویسی برنامه استفاده کنند. طراحان پایگاه داده و مدیران پایگاه داده با DBMS از طریق رابط‌های اختصاص داده‌شده برای ساخت و حفظ برنامه‌های کاربردی ‘ پایگاه‌های داده، و درنتیجه نیاز به برخی از دانش بیشتر و درک در مورد چگونگی عملکرد دی. بی. ام. اس و رابط خارجی و پارامترهای تنظیم دی. بی. ام. اس تعامل می‌کنند.

پایگاه داده چیست؟

 پایگاه داده مجموعه‌ای است از داده‌های ذخیره‌شده و پایا، به‌صورت مجتمع (یکپارچه) (نه لزوماً همیشه به‌طور فیزیکی، بلکه حداقل به‌طور منطقی)، به هم مرتبط، حتی‌الامکان با کمترین افزونگی، (دارای یک ساختار مبتنی بر یک مدل داده‌ای و توصیف‌شده به‌ویژه در محیطی انتزاعی یعنی در چارچوب همان مدل داده‌ای)، تحت مدیریت یک سیستم کنترل متمرکز، مورداستفاده یک یا چند کاربر از یک (یا بیش از یک) سیستم کاربردی، به‌طور همزمان و اشتراکی (روحانی رانکوهی، مفاهیم بنیادی پایگاه داده‌ها).

پایگاه داده مکانی چیست؟

پایگاه داده مکانی گونه‌ای از پایگاه داده هستند که با داده‌های مکانی کار می‌کنند. در عمل، امروزه پایگاه داده مکانی موجود با افزودن قابلیت‌هایی به نمونه‌های موجود پایگاه داده به وجود آمده‌اند. این قابلیت‌ها عبارت‌اند از: نوع داده مکانی: داده‌های مکانی یا به شکل نوع داده ویژه یا به شکل شی بزرگ دودویی (Binary Large Object (BLOB)) در پایگاه داده ذخیره می‌شوند. databaseGlobe شاخص گذاری مکانی: این سازوکاری برای تسهیل دسترسی به پایگاه داده مکانی با استفاده از مختصات ذخیره‌شده در فضای دوبعدی است. انتخاب‌های مختلفی برای این امر مانند R-Tree، QuadTree، B-Tree وجود دارد که هرکدام برحسب نوع داده خاص و نیاز کاربردی نقاط قوت و ضعف خود را دارا هستند. عملگرهای مکانی: مجموعه‌ای از توابع و پردازش‌ها هستند که توسط زبان پرس و جوی ساخت‌یافته (Structured Query Language (SQL)) جهت پرس‌وجو و بازیابی محتویات انتخابی پایگاه داده، اتصال جداول بر طبق معیارهای مکانی و غیر مکانی و تولید نتایج در فرمت خاص استفاده می‌شوند. روال‌های مکانی کاربردی (Spatial application routines): اجزا نرم‌افزاری متنوعی برای عملکردهای کاربردی خاص پایگاه داده مانند بارگذاری داده مکانی (Spatial data loading)، نسخه بندی (Versioning) و کنترل ثبت تراکنش (Log transaction control)، تنظیم کار آیی (Performance tuning)، پشتیبانی پایگاه داده و تکثیر (Replication) آن هستند. هرچند پایگاه داده‌های مکانی در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته‌اند ولی هنوز درزمینه هایی مانند داده‌های سه‌بعدی ودادهای زمانمند نیازمند تحقیق و توسعه بیشتری هستند. همان‌طور که دکتر zlatanova در مقاله خود با عنوان ۳D Geometries in Spatial DBMS اظهار می‌کند همه پایگاه داده‌های مکانی نوع داده دوبعدی را به همراه پشتیبانی از مختصات سه/چهاربعدی (به‌غیراز Ingres که فقط دوبعدی است) در کنار تعداد زیادی از توابع که کم‌وبیش مطابق با استانداردهای OGC است ارائه می‌کنند. اکثر توابع فقط دوبعدی هستند به‌غیراز PostGIS که تعدادی عملیات سه‌بعدی را پشتیبانی می‌کند)

مزایاي استفاده از سیستم مدیریت پایگاه داده

• اشتراك داده‌ها
• کنترل افزونگی داده‌ها
• اعمال محدودیت براي دسترسی‌های غیرمجاز
• تأمین محیط ذخیره‌سازی پایا براي داده‌ها و ساختار داده‌ها
• فراهم آوردن محیط‌های واسط مختلف براي کاربران مختلف
• توانایی ایجاد روابط پیچیده بین داده‌ها
• اعمال شروط براي نحوه ذخیره‌سازی داده‌ها (مثلاً سال حتماً عدد صحیح مثبت باشد یا نام‌ها بیش از ۳۰ کاراکتر نباشد)
• فراهم آوردن امکان Recovery و Backup
• امکان اعمال استانداردها
• کاهش زمان توسعه برنامه کاربردي
• انعطاف‌پذیری
• موجود بودن و در دسترس بودن داده‌هاي بهنگام
• کاهش فعالیت‌های موازي

معایب (تهدیدات) سیستم پایگاه داده‌ها

• هزینه بالاي نرم‌افزار
• هزینه بالاي سخت‌افزار
• هزینه بیشتر براي برنامه‌سازی
• هزینه بالا به‌منظور تبدیل سیستم کاربردي از مشی نا پایگاهی به مشی پایگاهی
• کند شدن اجراي بعضی از برنامه‌های کاربردي و افت کار آیی موردي
• خطر بالقوه آسیب‌پذیری داده‌ها (تضعیف ایمنی)
• تأثیرات گسترده‌تر خرابی‌ها و دشواري بیشتر ترمیم آن‌ها
• پیچیده بودن سیستم و نیاز به تخصص بیشتر

ویژگی‌های داده در پایگاه داده

(shared) اشتراکی شدن

داده در پایگاه داده بین چندین کاربر و برنامه کاربردي به اشتراك گذاشته می‌شود.

(persistence) ماندگاري

وقتی داده در پایگاه داده ذخیره شد پایدار است و از بین نمی‌رود، مگر آنکه توسط سیستم پایگاه داده تغییر کند.

(security) امنیت

داده در پایگاه داده از فاش شدن، تغییر و تخریب بدون مجوز محافظت می‌شود. مدیر سیستم توسط سطوح دسترسی و قیدهاي امنیتی نحوه دستیابی به داده را تعریف می‌کند و اطمینان می‌دهد که دستیابی از طریق مناسب انجام می‌شود.

(validity) اعتبار

یا صحت (correctness) به‌درستی داده در پایگاه داده نسبت به موجودیت دنیاي واقعی معتبر اشاره دارد. مثلاً موجودي بانک نباید منفی باشد.

(consistency) سازگاري

داده در پایگاه داده با مقدار واقعی داده در دنیاي خارج سازگار است. وقتی یک فقره اطلاع در بیش از یک نقطه ذخیره شود و لازم باشد بهنگام شود، اگر بهنگام سازي در همه نقاط انجام نشود ناسازگاري ایجاد می‌شود.

(non redundancy) کاهش افزونگی

افزونگی به این معناست که هیچ دو نوع داده در بانک معرف یک هستنده در دنیاي خارج نباشد.(independence) استقلالتغییر در نمایش فیزیکی، تکنیک‌های دستیابی و سازمان‌دهی داده تأثیری روي برنامه‌های کاربردي ندارد.

انواع پایگاه داده

• از حیث تمرکز اطلاعات

متمرکز، توزیع یافته، تلفیقی

• تعداد کاربران

(تک کاربره، چندکاربره)

• از حیث ساختار پایگاه داده

(Hierarchical) • سلسله مراتبی یا درختی

(Network) • شبکه‌ای

(Relational) • رابطه‌ای

(Object-Oriented) •

شئ گراهر ساختار داده‌ای حداقل یک عنصر ساختاري اساسی دارد مانند جدول

(DATA MODEL) مدل داده

تعریف:مجموعه‌ای از مفاهیم که براي توصیف ساختار پایگاه داده مورداستفاده قرار می‌گیرند

•سطوح مدل داده:

مدل مفهومی (سطح بالا):

با استفاده از مفاهیم نظیر هستنده (entity)، خصوصیات (Attribute)، و روابط (Relationships) دنیایی واقعی مدل‌سازی می‌شود.همان ER و EER ها می‌باشند

• هستنده: یک شیء یا مفهوم در دنیاي واقعی

• خصوصیات: خصوصیات هستنده یا رابطه (مثلاً نام فیلدها، شروط فیلدها و …)

• رابطه: تعاملات بین دو یا چند هستنده

مدل منطقی:

• با استفاده از جداول رابطه‌ای دنیاي واقعی مدل‌سازی می‌شود

• نوع داده، طول داده و … در این مرحله مشخص می‌گردد.

• ورودي این مرحله مدل مفهومی است و نسبت به آن‌یک سطح بیشتر به جزئیات می‌پردازد.

مدل فیزیکی (سطح پائین):

• به روش پیاده‌سازی پایگاه داده در سیستم سخت‌افزاري می‌پردازداین بخش معمولاً توسط خود نرم‌افزار DBMS انجام می‌پذیرد (اندکس گذاریها، مکان ذخیره‌سازی در هارددیسک و…)

مدل رابطه‌ای

مدل رابطه‌ای (relational model) در یک مقاله تحصیلی توسط E. F. Coddدر سال ۱۹۷۰ ارائه گشت. این مدل یک مدل ریاضیاتی است که با مفاهیمی چون مستندات منطقی predicate logic و تئوري مجموعه‌ها (set theory) در ارتباط است.محصولاتی همچون و DB2, SQL Server, oracle، بر این پایه ایجادشده است.

ساختار داده‌ها در این محصولات به‌صورت جدول است با این تفاوت که می‌تواند چند سطر داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر داراي جداول چندگانه است که به‌طور صریح ارتباطات بین آن‌ها بیان نمی‌شود و در عوض کلیدهایی به‌منظور تطبیق سطرها در جداول مختلف استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال جدول کارمندان ممکن است ستونی به نام “موقعیت” داشته باشد که کلید جدول موقعیت را باهم تطبیق می‌دهد.

مزایاي مدل رابطه‌ای (RELATIONAL MODEL)

نمایش ساده دارد. (جدول)

مبناي ریاضی دارد

استقلال داده‌ای را تا حد زیادي تأمین می‌کند

یک عنصر ساختاري اساسی دارد: رابطه

قابلیت نمایش ارتباط با چندی‌های ۱:۱ M:N،،۱:N را دارد.

طراحی پایگاه رابطه‌ای داراي روش مشخص و ساده است.

براي بهتر سازي طراحی، ابزار طراحی بهتر دارد.

معایب مدل رابطه‌ای RELATIONAL MODEL))

• دشواري در نمایش داده‌هاي پیچیده
• دشواري در نمایش مفاهیمی مثل وراثت (ساده و چندگانه)
• دشواري دریافتن کلید کاندید و درنتیجه کلید اصلی
• زمان‌گیر بودن تلاش براي طراحی بهتر رابطه‌ها

ارتباط مفاهیم رابطه‌ای و اصطلاحات جدولی

R	مفهوم رابطه‌ای	اصطلاح جدولی
۱	رابطه	جدول
۲	تاپل	سطر یا رکورد
۳	صفت	ستون یا فیلد
۴	میدان یا دامنه	مقادیر ستون
۵	درجه	تعداد ستون‌ها
۶	کاردینالیتی	نوع ارتباطات جدولی

شکل ۱

مفهوم کلید در مدل رابطه‌ای

در مدل رابطه‌ای هیچ دو سطري در جدول نباید مشابه باشند. این درواقع یک ویژگی اساسی جدول است. اگر دو سطر دو نمونه موجودیت متفاوت را در دنیای واقعی نشان دهند به نحوي باید از هم متمایز شوند تا به هرکدام در جدول بتوان جداگانه رجوع کرد. بنابراین حداقل یک مقدار منحصربه‌فرد باید وجود داشته باشد که باعث متمایز شدن سطرها از یکدیگر شود. ستونی که حاوي این مقدار است کلید نامیده می‌شود. کلیدداری دو خاصیت را باید دارا باشد؛ منحصربه‌فرد بودن و غیر تهی بودن (قانون اول جامعیت)

در یک رابطه انواع مختلفی از کلید ممکن است وجود داشته باشد:

• کلید کاندید

• کلید ترکیبی

• کلید اصلی

• کلید خارجی

کلید اصلی PRIMARY KEY–

(primary key) کلید اصلی کلید کاندیدي است که توسط طراح پایگاه داده انتخاب و معرفی می‌شود. به عبارتی طراح بانک، یکی از کلیدهاي کاندید را به‌عنوان کلید اصلی برمی‌گزیند.

در تعیین کلید اصلی از بین کلیدهاي کاندید باید دو ضابطه زیر را در نظر گرفت:

• اهمیت کلید اصلی نسبت به سایر کلیدهاي کاندید در پرس‌وجوها

• کوتاه‌تر بودن طول کلید کاندید ازنظر تعداد بایت

در جدول، زیر کلید اولیه یک خط کشیده می‌شود.

اگرچه در مدل رابطه‌ای کلیه جداول باید داراي کلید اولیه باشند، ولی تعدادي از RDBMS ها اجباري در تعیین کلید براي هر رابطه نمی‌کنند، در این صورت ترکیب کلیه صفات خاصه به‌عنوان کلید در نظر گرفته می‌شود.

مثال. شماره دانشجوئی در جدول مشخصات دانشجو را می‌توان به‌عنوان کلید اصلی انتخاب کرد.

(FOREIGN KEY)- کلید خارجی

(Foreign Key) کلید خارجی صفت خاصه‌ای در یک جدول است که در جدول دیگر نقش کلید اصلی یا کاندید را بازي کند.

کلید خارجی ارتباط بین دو جدول را برقرار می‌کند.

در کلید خارجی برخلاف کلید اصلی می‌تواند تکراري یا NULL باشد و ممکن است یک جدول بیشتر از یک کلید خارجی وجود داشته باشد.

جدول شامل کلید خارجی را گاهی جدول فرزند و جدولی که به آن ارجاع دارد را جدول والد می‌نامند.

مثال. شماره مشتري در جدول SALE کلید خارجی است زیرا در جدول CUSTOMER کلید اصلی است. شماره مشتري که در جدول فروش به دست می‌آید در جدول مشتري جستجو می‌شود تا تعیین شود محصول به کدام مشتري فروخته‌شده است.

DBMS زبانه‌ای

Storage Definition Language (SDL)

براي تعریف و ایجاد شماي داخلی استفاده می‌شود

Database Definition Language (DDL)

تنها براي تعریف و ایجاد شماي مفهومی DBMS استفاده می‌شود

View Definition Language (VDL)

براي تعریف و ایجاد User View ها استفاده می‌شود

Data Manipulation Language (DML)

برای ایجاد DB، اگر کاربر بخواهد آن را دست‌کاری کند، از DML براي اعمال تغییرات و به‌روزرسانی DB استفاده می‌شود.

معمولاً از یک‌زبان مجزا براي انجام فعالیت‌های قبلی استفاده نمی‌شود و یک‌زبان مانند SQL شامل کلیه دستورات موجود در زبانه‌ای فوق می‌باشد.

سه عنصر اساسی دیاگرام ER

 (entity) هستنده: چیزي در دنیاي واقعی با موجودیت مستقل که معمولاً دو حالت دارد:

• فیزیکی: اتومبیل، خانه، انسان، …

• غیر فیزیکی: شغل، واحد درسی، …

: (Attribute) خصوصیت ویژگی‌های متعلق به یک هستنده یا رابطه

رابطه: (Relationship) تعاملات بین دو یا چند هستنده

نکات طراحی پایگاه داده

• فرمول و روش مشخصی که منجر به یک طراحی واحد براي پایگاه داده شود، نمی‌توان ارائه نمود.

• طراحی پایگاه داده بر اساس تجارب طراح و نیازمندي کاربر انجام می‌پذیرد

• اما باید پایگاه داده حتی‌الامکان با کمترین افزونگی و به بهترین شکل با بالاترین کار آیی طراحی گردد.

نکات طراحی ER هستنده:

(entity) • هستنده یک هویت مستقل دارد و نمی‌تواند، به‌عنوان خصوصیت به یک هستنده یا خصوصیت دیگر به‌طور

کامل منتسب شود.

• پس در طراحی ER اولین کار این است که مواردي را که، ماهیت مستقل دارند شناسایی کنیم و به‌عنوان هستنده

انتخاب کنیم.

• تذکر: البته امکان دارد در مراحل بعدي برخی از هستنده ها حذف شوند و به‌عنوان خصوصیت در نظر گرفته شوند.

نکات طراحی ER خصوصیت:

به ازاي هر هستنده خصوصیات (Attribute)، مربوطه را انتخاب می‌کنیم.

• خصوصیت به یک هستنده وصل می‌شود

• یک خصوصیت می‌تواند به خصوصیت دیگر نیز وصل شود.

GEO DATABASE –  ژئودیتابیس

یک فرمت رایج GIS می‌باشد که بر غلاف سایر فرمت‌ها نظیر Shapefile داراي مزایایي است که مهم‌ترین آن این است که در Geodatabse از تمامی مزایای سیستمهای مدیریت پایگاه داده یا DBMS استفاده می‌شود. مزایای Geodatabse نسبت به سایر فرمت‌های GIS عبارت‌اند از:

• تعداد فایل‌های سیستمي كمتر و درنتیجه حجم و اشتباه كمتر
• ذخیره چندین نوع عارضه در یك ژئودیتابیس
• ارتباط راحت‌تر با سایر نرم‌افزارھا
• عدم محدودیت در حجم

(Spatial Indexing) مکاني گذاري اندکس

(Long Transaction) طولانی‌های تراکنش

(Versioning) گذاري نسخه

(Domain) تعریف سطوح دسترسی قابلیت

(Subtype) زیر نوع قابلیت تعریف

(Topological Relationships) تعریف روابط توپولوژیکی قابلیت

(Geometric Network) قابلیت تعریف شبکه هندسی

GEO DATABASE انواع ژئودیتابیس

در حالت کلی می‌توان ژئودیتابیس را بر دو نوع طبقه‌بندی نمود.

تك كاربره

ژئودیتابیس شخصي یا Personal Geo database

ژئودیتابیس فایل یا File Geo database

چندکاربره

Desktop یا رومیزي

Workgroup کاری یا گروه

Enterprise یا سازماني

ژئودیتابیس تک کاربره و چندکاربره

• در حالت تک کاربره تنها یک کاربر می‌تواند پایگاه داده را ویرایش نماید

• در حالت چندکاربره چندین کاربر می‌توانند با سطوح دسترسی مختلف و مشخص‌شده به پایگاه داده متصل شده و تغییراتی را در پایگاه داده

لحاظ نمایند.

در ژئودیتابیس شخصی داده‌ها در (.mdb) Microsoft Access ذخیره می‌گردد و محدودیت حجم تا ۲ گیگابایت می‌باشد.

• در ژئودیتابیس فایل، داده‌ها در چندین فایل مجزا و مدیریت‌شده ذخیره‌شده و محدودیت حجم تا ۴ گیگابایت می‌باشد.

• در حالت چندکاربره داده‌ها دریکی از سیستمهاي مدیریت پایگاه داده معروف ذخیره‌شده و محدودیت حجم بستگی دارد به سیستم مدیریت پایگاه داده مورداستفاده که متناسب است با حافظه سروري که پایگاه داده در آن قرار می‌گیرد.

سیستم‌های مدیریت پایگاه داده مورداستفاده با GEO DATABASE

Oracle

SQL Server

Informix

DB2

PostgreSQL

مراحل ایجاد جداول در نرم‌افزار access و ایجاد ارتباط بین جداول و سؤال کردن از جداول مربوطه

نرم‌افزار access را اجرا می‌کنیم و یک Blank desktop Database ایجاد می‌کنیم و در جای موردنظر ذخیره می‌کنیم. نرم‌افزارهای سیستم مدیریت پایگاه داده همچون Access ابزاری برای تولید بانک‌های اطلاعاتی و مدیریت آن‌ها هستند. این نرم‌افزار امکاناتی را فراهم می‌کنند تا بتوان انواع متفاوت داده‌ها را ذخیره‌سازی، ویرایش و بازیابی نمود.

بازیابی اطلاعات شامل استخراج اطلاعات مفید از داده‌های بانک اطلاعاتی در قالب‌های مختلف مثل فرم، گزارش و غیره است.

Access به‌عنوان یکی از این نرم‌افزارها، اطلاعات را به‌صورت جداولی شامل سطرها و ستون‌ها مانند آنچه در کار برگ‌های Excel دیده‌اید، سازمان‌دهی می‌کند.

بسته به موضوعی که بانک اطلاعاتی برای آن طراحی می‌شود، ممکن است بانک اطلاعاتی یک دانشگاه، ذخیره شود.

 نیاز به داشتن جداول دیگری نظیر جدول اطلاعات نمرات هر دانش‌آموز و جدول ثبت مشخصات دروس اخذشده نیز می‌باشد.

اکسس برنامه‌ی بانک اطلاعاتی (پایگاه داده‌ها) است و بانک اطلاعاتی مجموعه‌ای از اطلاعات است که به‌مرورزمان وارد سیستم شده‌اند و این داده‌ها وقتی پایگاه داده نامیده می‌شوند که به هم مرتبط باشند و باهم دیگر کار کنند و شما امکان دسترسی، گردآوری و گزارش‌گیری از داده‌ها رادارید؛ بنابراین یک کتاب درست است که مجموعه‌ای از داده‌هاست، اما چون این داده‌ها باهم کار نمی‌کنند، پایگاه داده به‌حساب نمی‌آید.

به‌طور علمی‌تر، اکسس، سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها (DB) یا (database) یا بانک اطلاعاتی رابطه‌ای است. دفترچه‌ی تلفن یا برنامه‌ی ۱۱۸ نوعی DB محسوب می‌شود.

در دیتابیس‌های اکسس حجم زیادی از اطلاعات نگهداری می‌شود که ممکن است گاهی به پاره‌ای از آن‌ها نیاز باشد. برای نمونه در دانشگاهی که تعداد زیادی دانشجو دارد، هر دانشجو اطلاعات فراوانی دارد، ازجمله نام و نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد و …، ازلحاظ درسی با رشته، ترم، تعداد واحد، سهمیه و … با آموزش سروکار دارد، ازلحاظ خوابگاه و وام و … با تعاون سروکار دارد، ازلحاظ مالی درزمینه‌ی سرویس، ژتون، خوابگاه و … با حسابداری و به همین ترتیب. گاهی لازم است مثلاً اسامی افرادی که متولد ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۸، دختر، دانشجوی رشته‌ی معماری و دارای معدل ترم دومِ بالای ۱۸ هستند، برای منظور خاصی جدا شود. در اینجا از اکسس استفاده می‌شود.

دانلود این نوشته به صورت کامل و همراه با عکس

دانلود